Scooter onderhouden

Elke scooter heeft onderhoud nodig, ook al is hij verder niet veeleisend. Controleer daarom regelmatig de werking en de verkeersveiligheid van de basisfuncties en onderdelen van je scooter – zodat je er lang plezier aan beleeft.

Zijn de banden nog op spanning (raadpleeg de bedieningshandleiding bij het voertuig)? Doorgaans moet de spanning voor 1,5-1,8 bar en achter 2,0-2,2 bar zijn.

Hebben de banden nog voldoende profiel? Het wettelijke minimum is 1,6 mm, maar om veilig te rijden bij nat weer kunt u de banden bij 2 mm beter al vervangen.

Louis X Motorrijders.nl → Techniek: How-To basis motoronderhoud

Is de remvoering op de remblokken nog dik genoeg? Kijk bij de schijfrem door de controlespleet van de voering in de richting van de remschijf. Als die niet meer te zien is, moet de remvoering worden vernieuwd. Hetzelfde geldt wanneer de voering op sommige plaatsen al minder dik is dan het minimum van 1,5 mm. Op een trommelrem is vaak een pijl op het rempedaal te zien. Anders geeft ook de instelling van de remstang of de remkabelverstelling uitsluitsel of kun je in de trommel kijken.

Zijn de remschijven sterk ingesleten (hebben ze aan de rand een duidelijk dikteverschil) of vertonen ze duidelijk groeven? Groeven verminderen het remvermogen en remschijven die tot onder de slijtagegrens zijn afgesleten, worden heet en moeten absoluut worden vervangen. 

Moet er gedemineraliseerd water worden bijgevuld in de accu (niet bij onderhoudsvrije, permanent afgesloten accu's)? De accu zit onder het zadel, in een vak van de voorkuip of in de middenconsole van de scooter (zie de bedieningshandleiding van je voertuig). 

Is het olie- en eventueel het koelvloeistofpeil (alleen bij waterkoeling) in orde? Zijn er opvallende lekkages? Laat dit in geval van twijfel controleren door een werkplaats, want scootermotoren bevatten maar een kleine hoeveelheid olie. Als je olie verliest, kan de motor snel beschadigd raken! Vertonen de remslangen scheurtjes, broze plekken of beschadigingen? Neem dan altijd contact op met je werkplaats. Zijn de bowdenkabels nog stabiel of zijn er al aparte draden doorgescheurd? (Vervang in dat geval de kabel.) Moeten er bowdenkabels of hendels opnieuw worden afgesteld? Zit er vliegroest op metalen onderdelen? Hoe sneller de roest met schuurpapier en lak wordt bestreden, hoe beter het is! Is er ergens een montagestrip die een trillingsscheurtje begint te vertonen? Zitten alle schroeven vast? Roestige schroeven kun je het beste vervangen. Werkt alle verlichting nog, inclusief het remlicht, of moeten er verlichtingsonderdelen worden vervangen?

Vooral bij tweetaktscooters moet bij iedere stop bij een tankstation het peil in de tweetaktolietank worden gecontroleerd. Wanneer het olielampje gaat branden, kan het al te laat zijn, want rijden zonder olie leidt al snel tot motorschade! Daarom wordt bij sommige scooters het contact automatisch onderbroken wanneer het waarschuwingslampje gaat branden. Gebruik uitsluitend tweetaktmotorolie voor scooters of motoren.

Ook viertaktmotoren verbruiken olie en het oliepeil daarvan moet ook af en toe worden gecontroleerd. In dat geval moet viertaktmotorolie worden gebruikt (raadpleeg de bedieningshandleiding van je voertuig voor het juiste olietype). 

Een controle van het luchtfilter is gemakkelijk uit te voeren. Deze moet circa om de 4000 km worden uitgevoerd. Een verstopt luchtfilter kan de rijprestaties verminderen, er kan vuil in de brandstofvoorziening van de motor komen, zodat de motor onregelmatig draait of niet meer goed start, en de reiniging van de carburateur of het inspuitsysteem zou een heleboel werk kosten. Het luchtfilter zit ofwel aan de zijkant achter de kuip of in het gedeelte van de Variomatic van de scooter in een soort bak. Als het filter van schuimstof en onbeschadigd is, kan het in een afwasmiddeloplossing worden gereinigd en licht geolied weer worden ingebouwd. Papieren filters moeten altijd worden vervangen. 

Bij een viertaktscooter moeten ook om de 4000 km de olie en het oliefilter worden vervangen. Daarvoor moet de motor worden warmgereden, zodat de olie goed wegstroomt. Plaats de scooter op een vlakke ondergrond, leg een flink stuk zeil of karton onder het voertuig, plaats een voldoende grote opvangbak onder de motor en open de aftapschroef zodat de warme olie in de bak kan stromen. Nadat alle olie is uitgelekt, reinig je de aftapschroef en het afdichtingsvlak van de motor en plaats je de schroef terug met een nieuwe keerring. Draai de schroef met gevoel aan en zorg dat je de schroefdraad in de aluminium behuizing van de motor niet te vast draait! 

Schuif dan de oliepan onder de oliefiltersteun en haal het filter eruit – onthoud de exacte inbouwpositie van de afzonderlijke onderdelen. Er komt een restje olie naar buiten. Afhankelijk van het filtertype reinig je nu een zeeffilter zorgvuldig met remmenreiniger of vervang je een filter voor eenmalig gebruik. 

Bouw de oliefiltervergrendeling met een nieuwe pakking in omgekeerde volgorde weer in (de keerring is inbegrepen bij het patronenfilter), en let daarbij weer op de schroefdraad. 

Vervolgens kun je de motor bij de vulbuis weer vullen met de voorgeschreven hoeveelheid en soort viertaktmotorolie. Laat de motor draaien en controleer opnieuw het vulpeil met de peilstok of het peilglas terwijl het voertuig horizontaal staat. Controleer de oude olie op metaalresten. Als je metaalsplinters in de olie vindt, informeer dan bij je werkplaats waar deze vandaan kunnen komen, om ernstigere schade te voorkomen. Lever de afgewerkte olie dan voor verwijdering in bij een recyclingcentrum of bij jouw Louis-filiaal. Bij een tweetaktmotor hoeft geen motorolie te worden vervangen. Maar een goede werking van de tweetaktoliepomp is wel van levensbelang voor de gescheiden smering van de motor. Daarom moet deze regelmatig worden gecontroleerd wanneer de oliepomp wordt bediend met een bowdenkabel, dat wil zeggen, een gedeelde gaskabel. 

Verwijder de kuipdelen aan de zijkant van de scooter en/of het opbergvak, en in sommige gevallen ook een luchtgeleiderplaat, om bij de oliepomp te komen. Er is een bowdenkabelrol aan de oliepomp bevestigd. Deze rol moet reageren zodra je aan de gashendel draait. Er mag dus geen 'vrije slag' zijn, want dan zou de oliepomp met enige tijdvertraging ten opzichte van de carburateur werken en de motor niet tijdig van olie worden voorzien. 

Meestal staan er markeringen op het oliepomphuis en op de rol. Als deze tegenover elkaar staan bij een gesloten of volledig geopende stand van de gashendel (afhankelijk van het model), dan is de oliepompkabel via de verstelling goed ingesteld. 

Omdat de gaskabel door gebruik mettertijd iets uitrekt, moet deze af en toe een beetje worden bijgesteld. Maar stel de bowdenkabelrol ook niet te strak af, want dan verbrandt je scooter te veel tweetaktolie, zodat de afvoer en de uitlaat snel sterk vervuilen door koolafzetting. 

De basisvoorwaarde voor de instelling is natuurlijk een probleemloos werkende gaskabel en gashendel. Die moet altijd zelfstandig terugkeren naar de uitgangspositie. De vrije slag tussen gashendel en behuizing moet 2-6 mm zijn (eventueel controleren met krijtstrepen – de kabel kan bij de hendel worden versteld), en de kabel mag niet onder spanning komen te staan wanneer het stuur tegen de aanslag wordt gedraaid. Rafelende kabels moeten onmiddellijk worden vervangen.

Tussen de tweetaktoliepomp en de motor bevindt zich vaak een doorstroomfilter, dat na een bepaald interval of bij zichtbare vervuiling moet worden vervangen. In dat geval onderbreek je de olieleiding met een slangklem. Let bij het inbouwen van het nieuwe filter op de doorstroomrichting. Zorg ervoor dat er geen grote luchtbel in het filter vastraakt.

Ongeacht of het gaat om een twee- of viertaktmotor, moet de olie in de eindaandrijving regelmatig worden vervangen (raadpleeg de bedieningshandleiding van je voertuig voor het onderhoudsinterval en de oliesoort; in de handel is speciale scootertransmissieolie in praktische kleine verpakkingen verkrijgbaar). Plaats het voertuig weer rechtop op de middenbok op een vlakke ondergrond en maak de eindaandrijving rondom de vulopening en aftapschroef goed schoon. Tap de meestal kleine hoeveelheid olie via de aftapschroef af in een opvangbak, reinig de schroef en monteer deze terug met een nieuwe keerring. 

Draai de schroef met gevoel vast in de aluminium behuizing. Giet de nieuwe olie via de vulschroef in de aandrijving. Als er geen peilstok is om het vulpeil te meten, informeer je bij de vakhandel of kijk je op www.louis.nl in de Louis bike-database. Plaats de schone schroef met een nieuwe pakking terug. Controleer het vulpeil nog een keer na een korte proefrit. 

Voer de afgewerkte olie af via een recyclingcentrum of jouw Louis-filiaal. Zorg ervoor dat de olie niet in het milieu terecht kan komen. Als jouw aandrijving lekt, moet je zo snel mogelijk naar een werkplaats gaan, want door de kleine hoeveelheid olie in de aandrijving zou deze al snel kunnen drooglopen.